شاخص کل چیست؟
شاخص کل بیانگر سطح عمومی قیمت ها و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است. به شاخص کل، شاخص بازدهی، شاخص قیمت یا بازده نقدی نیز گفته میشود که یکی از پرکاربردترین شاخصهایی است که بین فعالان حوزه سرمایه و سرمایهگذاران بسیار رایج است و مورد استفاده قرار میگیرد.
تغییرات شاخص کل:
تغییرات شاخص کل نشان دهنده میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است. حال برای اینکه این مفهوم را بهتر درک کنید باید ابتدا به مفهوم بازدهی سهم بپردازیم.
بازدهی سهم چیست؟
به طور کلی سهامداران سود سهام و بازدهی خودشان را از طریق دو منبع به دست میآورند. یکی شرکتهایی که سهامشان را خریداری کردهاند به دست میآورند و دیگری تغییر قیمت سهم در طول دوره سرمایه گذاری میباشد و این مورد بازدهی سهم را برای سهامداران مشخص میکند. برای مثال اگر شخصی یک سهم به قیمت ۳۰۰ تومان در ابتدای سال بخرد و قیمت سهم در پایان سال ۳۶۰ تومان شود و در طی سال شرکت ۶۰ تومان تقسیم سود نمایند. این شخص چقدر بازدهی به دست آورده است؟ ۹۰=۶۰+۳۰
با یک حساب سرانگشتی ساده طبق آنچه در بالا گفته شد این شخص ۹۰ تومان سود کرده است که معادل با ۳۰ درصد سرمایه ابتدایی شخص است.
افزایش شاخص بورس چیست؟
به عنوان مثال اگر شاخص بورس در ابتدای سال ۲۰ هزار تومان باشد و پایان سال این مقدار به ۳۰ هزار تومان افزایش یابد و شاخص بورس ۱۰ هزار واحد افزایش داشته باشد معادل ۵۰ درصد بورس در آن سال بازدهی داشته است. این بازدهی میانگین تغییر قیمت سهم و سود نقدی سالیانه می باشد که سازمان بورس شاخص کل بورس را به صورت روزانه هفتگی و سالانه اعلام می کنند. شاخص کل نشان دهنده میانگین بالا رفتن و پایین آمدن قیمت سهم شرکتهای مختلف میباشد.
شاخص هم وزن چیست؟
شاخص هم وزن زیر شاخهای از شاخص کل است. و شاخص کل هم وزن از دل شاخص کل بیرون آمده است. با این تفاوت که شاخص هم وزن همانطور که از اسمش پیداست سهامها را در وزن یکسان در نظر میگیرد.
تفاوت شاخص کل و هم وزن
شاخص کل و شاخص هم وزن هر دو یک میانگین از سهام های داخل بازار هستند و هرچه سهامها افزایش داشته باشند به طبع این دو شاخص نیز افزایش خواهند داشت.
نکته ای که وجود دارد این است که در شاخص کل افزایشها به صورتی است که هر شرکتی متناسب با وزن خودش در شاخص کل تاثیر می گذارد. یعنی اگر شرکت A یک واحد ارزش شرکت است و شرکت B پنچ واحد ارزش شرکت باشد؛ اگر شرکت B یک واحد سود در آن روز خاص بسازد شرکت A باید ۵ درصد سود در آن روز بسازد تا برابر با سود شرکت B شود سودآوری کمتر و یا حتی زیان تاثیرات بیشتری را در شاخص کل دارند و شرکتهای بزرگتر در شاخص کل بزرگتر دیده میشوند. مثلاً اگر به عنوان مثال یک شرکت ۲۰ درصد بازار را در اختیار داشته باشد نوساناتش ۱/۵ کل بازار است. شرکت های کوچک هرچقدر هم که سودآوری داشته باشند،اگر این شرکت بزرگ زیان ده باشد عملاً شرکت های کوچک نمی توانند شاخص کل را تغییر دهند.
منبع: دلفین وست